Tweede Wereldoorlog: Inleiding
In 2005 heeft Rob Miesen, ter gelegenheid van zestig jaar Bevrijding, een aantal persoonlijke herinneringen van Siebengewalders aan de Tweede Wereldoorlog opgetekend: de inval in mei 1940, de oorlogsjaren, de evacuatie in 1945 en de bevrijding.
Deze dagboekfragmenten verschenen in een aantal afleveringen in het dorpsblad De Grenskoerier.
In overleg met (en dank aan!) Rob Miesen zijn de teksten ook op deze pagina's overgenomen, met zijn inleiding:
In de geschiedenis van de Wereldoorlog II is Siebengewald een klein puzzelstukje. Bijna nergens zijn geschiedkundige aantekeningen over het oorlogsverleden van het grensdorp te vinden. Toch heeft de Tweede wereldoorlog ons dorp met zijn alles verwoestende kracht zwaar getroffen. Ook regionaal is er weinig vermeld over Siebengewald en deze moeilijke tijden, nu 60 jaar geleden. Alleen persoonlijke aantekeningen van betrokken personen en getuigen geven een indruk over de situatie en belevenissen in 1940/45 van de bewoners uit het grensdorp. Bijna alle bewoners werden geëvacueerd en hebben alles achter moeten laten. Zij werden vaak mensonterend behandeld bij hun bizarre tocht naar het noorden en bij thuiskomst na de bevrijding was de ontreddering en teleurstelling groot over de verwoestingen en het spoor dat de oorlog hier had achtergelaten.
Deze aantekeningen, vaak onder heel moeilijke omstandigheden bijgehouden, vormen de basis bij het samenstellen van de oorlogsbelevenissen en herinneringen.
De dagboekaantekeningen zijn bijna allemaal met de originele teksten en schrijfwijze weergegeven. Hierdoor blijft het persoonlijke karakter bewaard.
Het zijn persoonlijke aantekeningen die zijn samengesteld om een stukje oorlogsgeschiedenis van het grensdorp Siebengewald niet te laten vergeten.
In dit verband is ook onderstaand citaat van toepassing, dat ik (HB) vond op een
website van Rainer Hoymann, met het oorlogsdagboek van Pastoor Bullmann van het dorp Kellen bij Kleef, uitgegeven door de historische vereniging aldaar.
3. Januar 1945
Ein trauriger Zug evakuierter Holländer zieht über unsere Emmericher Strasse durch den winterlichen Frost. Die notwendigste Habe auf Fahrrädern in Säcken, auf Schubkarren und Kinderwagen; ein ganzes Dorf auf Wanderschaft! Vereinzelte Pferdekarren, worauf zwischen Säcken noch Alte und Kranke, halbverfroren, den Weg ins Elend über den Rhein fahren. In Treuen im Zuge: der weisshaarige Pastor und eine Krankenschwester. Es sind die Bewohner des holländischen Dorfes Siebengewald über Gaesdonck, die unter "dem Schutze und unter Bedeckung" der grünen Polizei ihre Heimat verlassen müssen. Das Ganze ein "Pieter Breughelsches Bild" und noch mehr.
9. Januar 1945
Gestern fiel dichter Schnee! Durch die Winterlandschaft zieht wiederum ein Zug holländischer Evakuierter aus Afferden! Bis an die Knie durch den Schnee watend, inmitten seiner armen heimgesuchten Herde: der alte Pastor, den Hirtenstab mit dem Wanderbündel auf der Schulter. Ihm zur Seite ein Bauer, der durch einen vorgehaltenen Schirm den Heerohme in langer Sutane ein wenig vor dem schneidenden, peitschenden Wind zu schützen sucht. Ave pastor bonus! Wir erübrigen noch Brot für die Heimatvertriebenen. Für einen späteren Zug Evakuierter richten wir die Keller unter der Kirche und selbst die neue Kirche für ein Nachtlager ein; wir sorgen schon für volle Kübel warmen Tees. Die Evakuierten treffen aber nicht ein. Man hat es wohl nicht mehr gewagt, die Armen durch den inzwischen fusshoch gewirbelten Schnee mit Ross und Wagen hindurchzutreiben.
